Halk arasında diş sıkma olarak bilinen tıbbi adı bruksizm olan uyku halinde bireyin alt ve üst dişlerini kenetlenmesi, sıkması, gıcırdatması gibi durumlara yol açan bir hareket bozukluğu türüdür. Bazı dönemlerde diş sıkma problemi üst düzeyde seyrdebilir. Özellikle stres, kaygı bozukluğu ve öfkelenme halinden sonra kendini gösteren bruksizm, yaygın bir sağlık problemidir.
Diş Sıkma (Bruksizm) Nedir?
Zor geçen bir günün sonunda diş sıkma ve gıcırdatma hali artarak devam eder. Gün içinde de uyku sırasındaki dişlerin sürtünmesinden dolayı ağrı, sızı ve diş hassasiyeti hissedilebilir. Genellikle stres kaynaklı bir sorun olmakla birlikte hiçbir neden yokken diş sıkmaya başlayan vakalar da görülebilir. Nitekim uyku bruksizmi normal koşullarda bir hareket bozukluğu niteliğindedir.
Diş sıkma, hafif, orta ya da ağır seyredebilir. Uyurken diş sıkma derecesi hafifse bu sağlık problemi yaratacak düzeye gelmeden kendiliğinden geçebilir. Ancak derecesi doğru tespit edilmeyen bruksizm vakaları gelenekte ileri düzeyde sağlık problemleri ile karşılaşabilir. Diş sıkmanın yol açabileceği sağlık sorunlarına karşı ivedilikle önlem almak için uzman bir diş hekimine görünmek büyük önem taşır. Aksi taktirde diş kırılmaları, çene bozuklukları gibi ileri derece sorunlar oluşabilir. Bu istenmeyen durumun önüne geçmek için Özel Hayat Diş Polikliniği bünyesindeki uzmanlarımızdan bilgi alabilirsiniz.
Bruksizm Neden Ortaya Çıkar?
Araştırmacı tıp uzmanları bruksizme tam olarak neyin sebep olduğu konusunda kesin saptamış değildir. Bununla birlikte fiziksel, genetik ve psikolojik etkenlerin bir araya gelerek kişilerde belli dönemlerde açığa çıkması sonucu çene sıkma probleminin oluştuğu düşünülür.
Birçok bruksizm vakasında genel olarak rastlanılan bazı etkenler mevcuttur. Temelde stres kaynaklı sorunların diş sıkmayı tetiklendiği uzmanlar tarafından belirtilir. Genel anlamda bruksizm vakalarında anksiyete, stres, öfke bozukluğu ya da gerginlik gibi duygu değişimleri gözlemlenir. Bu olumsuz duygu değişimleri insan vücudu üzerinde uyku esnasında hareket bozukluğu olarak kendini gösterir.
Diş sıkma başka bir sağlık sorununun da habercisi olabilir. Bazı durumlarda bir hastalık küçük belirtiler ile birlikte kendini göstermeye başlar. Ancak kesin teşhisi yapmak için uzman bir diş hekimine görünmeniz gerekir.
Bruksizm (Diş Sıkma) Belirtileri Nelerdir?
Dişleri şiddetli olarak sıkmadan ve sürtünmeden kaynaklı çeşitli semptomları bulunan bruksizmin en dikkat çekici belirtileri şu şekildedir:
- Birbirine kenetlenecek kadar dişleri sıkmaktan kaynaklanan şiddetli ağrı,
- Uyku esnasında aynı odada bulunan kişileri uyandıracak kadar ileri derece diş gıcırdatma hali,
- Çene, boyun ve yüz kaslarında oluşan ağrılar,
- Dişlerde hassasiyet, aşınma, çatlama, kırılma gibi problemler,
- Kulaklarınızdaki şiddetli baskı ve ağrı,
- Baş ağrısının şakaklarda başlayıp şiddetlenmesi durumu,
- Uyku bozuklukları,
- İleri düzeyde aşınarak hassasiyete sebep olan diş minesi,
- Çenenin tamamen kitlenmesi durumu, çene rahatsızlıkları.
- Yanak içinin uyku esnasında çiğnenmesi gibi semptomlar yaygındır.
Belirtilerin derecesi kişiden kişiye değişiklik gösterir. “Bruksizm nedir?” sorusunun yanıtı hakkında ayrıntılı bilgi almak için bir uzman görüşü şarttır. Çünkü bruksizm teşhisi konulduktan sonra hekimin hasar seviyesini belirlemek büyük önem sahiptir. Bu nedenle diş sıkma düzeyini belirlemek amacıyla mutlaka bir diş hekiminin muayenesi gereklidir. Ancak bu semptomları gösterdiğinizi düşünüyorsanız Özel Hayat Diş Polikliniği diş hekimlerimize güvenle muayene olabilirsiniz.
Diş Sıkma (Bruksizm) Teşhisi
Uzman diş hekimi düzenli diş muayenesi ya da rutin kontrollerde olası bruksizm semptomlarını kontrol eder. Eğer belirtilere rastladıysa hekiminiz sizi diş yapınızdaki değişiklikleri izlemek için birkaç kere muayeneye çağırabilir. Böylece sizin için uygun bruksizm tedavi çeşidini saptayabilir. En etkili tedavi yöntemine karar vermek için doğru teşhis ve hastanın dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekir.
Bruksizm teşhisi koymadan önce diş hekimi ayrıntılı bir şekilde hastanın hikayesini öğrenir. Kullandığınız ilaçlar, günlük rutinleriniz, genel diş sağlığı ve uyku bozukluklarınız ile ilgili çeşitli sorular kesin teşhis için oldukça önemlidir. Dişteki kırıklar, hassasiyet, çizilmeler, çatlaklar, düzensizlikler ve eksiklikler en belirgin bruksizm semptomlarıdır. Sadece diş yüzeylerinde değil çene bozulmalı ile de kendini belli eden diş sıkma sorunu zamanında teşkil ve tedavi ile hızlı bir şekilde önlenebilir.
Kesin diş sıkma teşhisi konulduktan sonra diş hekimi bireyin diş sağlığı durumunu kontrol etmek için röntgen, talep edebilir. Çene kaslarındaki hassasiyet durumu, diş kırıkları, çene anormalisi ve yanak içi hasarları tespit eden diş doktoru uygun tedavi için yol gösterir. “Bruksizm nasıl geçer?” ayrıntılı bir şekilde anlatarak tedavi sırasında takip etmeniz gereken adımları açıklar.
Bruksizm Tedavi Yöntemleri
Diş sıkma tedavisi için size en uygun yöntemini bir diş hekimine başvurarak bulabilirsiniz. Tedavi yöntemleri genellikle çene sıkma hareketini hafifletmeyi ve dişlere zarar gelmesinin önlenmesini sağlar. Yetişkinler kadar çocuklar da gece uyurken diş gıcırdatma durumu yaşayabilir. Ancak genellikle çocuklarda bu durum geçici ve dişlere zarar vermeyecek düzeyde olur. Aksi durumlarda mutlaka çocuğun ebeveyninin diş hekimine durumu belirtmesi gerekir.
Diş hekimi muayenesi sonucu bruksizmi düzeyde görülen bireyler için öncelikle problemin altında yatan asıl neden araştırılır. Bu araştırma için tıbbi muayenenin yanında bazı testler yapılır. Uyku sırasında diş sıkma sorunu yaşayan bireyler bir uyku tıbbı uzmanına yönlendirilebilir. Diş hekimi muayene yaparken uyku bozuklukları ya da uyku apsesi teşhisi yapabilmek için size çeşitli sorular yönlendirir. Bu sorulara doğru ve eksiksiz cevap vererek teşhis konulmasını hızlandırabilirsiniz.
Ateller ve diş sıkma aparatı sürtünme kaynaklı hasarı önlemek için dişleri ayrı tutmaya yardımcı olur. Yumuşak dokulu ya da akrilik maddelerden üretilen diş koruyucu aparatlar alt ve üst çeneye geçirilerek kullanılabilir. Aynı zamanda hafif bruksizm vakalarında uyku sırasında doğru çene pozisyonları diş hekimi tarafından gösterilir. Böylece alt ve üst damaklar birbirine sürtmeden uyku bozuklukları önlenebilir. Bu yöntemler tam olarak tedavi ile sonuçlanabileceği gibi kesin olarak bir öngörüde bulunmak mümkün değildir. Ancak diş sıkmada genellikle koruyucu yöntemler tercih edilir. Genel anlamda ilaç kullanımı bruksizm vakalarında etkili olmamakla birlikte kaç gevşetici gibi ilaçlar diş hekimi tarafından tavsiye edilebilir.
İmplant tedavisi için kolayca randevu oluşturabilirsiniz.
Sık Sorulan Sorular
1- Diş sıkma dişe zarar verir mi?
Diş sıkma sorunu dişlerde aşınmaya neden olacağından hasara sebep olur. Hasarın boyutunun giderek artması ile dişlerde hassasiyet, mine kırıkları, yüzeysel çatlaklar ve istenmeyen renklenmelere neden olabilir. Uzun vadede diş sıkma sorunu kemik erimesi, çene ve diş anormalileri ve diş eti problemlerini tetikleyebilir.
2- Diş gıcırdatma nasıl önlenir?
Diş gıcırdatmaya çözüm bulmak için bir diş hekimine başvurmanız gerekir. Gece plağı, diş koruyucu bir aparat yardımıyla ya da çeşitli tıbbi yöntemlerle gıcırdatmayı önleyebilirsiniz. Stres kaynaklı diş gıcırdatma için ise diş hekiminizin tavsiyesi ile uzman terapistlere danışabilirsiniz. Aynı zamanda alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklarınız varsa bunları bırakmak diş sıkmayı önlemek için oldukça etkilidir.
3- Diş sıkma problemi diş eti çekilmesi yapar mı?
Dişlerinizi sıkmak ve gıcırdatmak dişlere aşırı kuvvet uygulanıp diş erlerinin çekilmesine neden olabilir. Dişlerinizi sıkarken fark etmeden çok fazla kuvvet ile birlikte diş kökünü yerinden oynatıp kalıcı hasar verebilirsiniz. Bu durum da diş eti hassasiyetine neden olur.
