Gingiva olarak da adlandırılan diş eti, diş köklerini saran mukoza tabakasıdır. Ağız ve diş sağlığının altyapısını oluşturdukları için son derece önemlidir. Diş eti şişmesi, periodontal hastalıklar arasında sayılmakta, günümüzde yaygın olarak görülmektedir. Yapılan araştırmalar, erişkin insanlardaki diş kayıplarının, %70 oranında periodontal hastalıklardan kaynaklandığını ortaya çıkarmıştır. Diş eti şişmesinin farklı sebepleri olsa da ilerlemesi ağız ve diş sağlığını büyük ölçüde olumsuz etkiler. Bu nedenle doktor kontrolü aksatılmamalı, sebepleri ve tedavi süreçleri hakkında bilgi alınmalıdır.
Gingivitis (diş eti iltihabı), diş etlerinde iltihaplı reaksiyon olması sonucu ortaya çıkar. Başlıca belirtileri arasında diş etinde şişlik, ağrı, hassasiyet vardır. Sebep olan faktörler değişiklik gösterdiği için doğrudan teşhis konması zordur. Şişen diş eti bazı durumlarda kendiliğinden geçebilir. Tekrar nüksetmediğinde, ağız bakımının akmasından kaynaklı olduğu düşünülebilir. Ancak tekrar etmesi ve uzun süre devam etmesi, sağlık sorunu olduğunu göstermektedir.
Diş etlerinde meydana gelen şişlik için diş eti hastalıkları uzmanlarına gidilmesi gerekir. Periondotoloji bölümünde şişmeye sebep olan etkenler araştırılır. Tedavi sürecine karar verilmesi için röntgenler ve gerekli görüldüğünde tahliller istenir. 20’lik diş eti şişmesi gibi bir durum söz konusu ise 20’lik dişlerin çekilmesi gerekebilir.
Diş eti şişmesi, yaşam kalitesini düşüren, konuşma, çiğneme yetilerini etkileyen ciddi bir sorundur. Ağız ve diş bakımına yeterince özen gösterilmemesi, temel sebepleri arasında sayılabilir. Bununla birlikte diş etlerinde şişliğin farklı sebepleri de bulunmaktadır. Diş eti şişmesi nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Uzman hekimler, diş eti şişmesinin kaynak bir hastalık olduğunu öne sürmez. Genellikle farklı sağlık sorunlarından dolayı ortaya çıkan bir yan etki olduğu düşünülmektedir. Yaygın nedenlerine bakıldığında, büyük kısmı iltihap sebebi ile ortaya çıkmaktadır. Diş etinin iltihaplanması halinde diş etlerinde kanama da meydana gelir. Ağız kokusu ve ağızda kötü tat olması da bundan kaynaklıdır.
Diş bakımına dikkat edilmediğinde, plaklar ve diş taşları meydana gelmektedir. Sigara, çay ve kahve tüketimi gibi etkenlerle diş taşları ortaya çıkabilir. Diş etlerinin etrafını saran plaklar, bakteri kaynaklıdır. Bunun sonucu olarak diş etlerinde çekilme hissi, şişme ve ağız kokusu belirtileri görülür.
Beslenme düzenine dikkat edilmemesi de doğrudan ağız ve diş sağlığını etkileyen bir faktördür. Örneğin, C vitamini eksikliği, diş etlerinin şişmesine ve kanamasına neden olabilir. Vitamin eksikliğinden kaynaklı bir durum söz konusu olduğunda tedavisinde vitamin takviyeleri kullanılması tavsiye edilir.
Hamilelik süreci, hormonlarda ciddi değişikliklerin olduğu bir dönemdir. Bu dönemde kan akışının hızında ve hacminde değişiklik olduğu bilinmektedir. Vücutta meydana gelen değişimler, diş etlerinde hassasiyete ve şişmeye neden olur. Sadece hamilelikten kaynaklı olan durumlarda kendiliğinden geçmesi söz konusudur. Ancak ilerlemesi, çiğneme yetisini olumsuz etkilemesi halinde tedavi edilmelidir. Hamileyken diş tedavisi görmenin, bilinenin aksine herhangi bir zararı yoktur.
Enfeksiyon kaynaklı diş eti şişmeleri, mantar, virüs ve bakterilerden kaynaklanmaktadır. Grip gibi ağır geçirilen virüs kaynaklı hastalıklar, diş etlerini etkileyebilir. Hastalık belirtileri ile birlikte ortaya çıkan diş eti şişmeleri, antibiyotik kullanımı ile tedavi edilmektedir. Geçici bir süreçtir ve kısa süre içerisinde ağrı, şişlik belirtileri ortadan kalkar.
Az rastlanan bir diğer etken ise ilaç kullanımıdır. Siklosporin ve kalsiyum kanal blokerleri, diş etlerinde şişme meydana getirdiği bilinen maddelerdir. Kesin olmamakla birlikte ilaçların yan etkileri olarak ortaya çıkar. İlaç kullanımı yeni başladığında şiddetlidir, ilaca devam edildiğinde komplikasyonlar azalabilir. Komplikasyonların artması, 1 hafta süreyle geçmemesi halinde ilacı veren doktorla iletişime geçilmesi gerekir.
Diş diplerinin şişmesi, renk değişimleri gibi belirtiler, diş eti şişmesinin ve diş eti çekilmesinin temel belirtileridir. Bununla birlikte teşhis konulurken dikkate alınan belirtiler şu şekildedir:
Diş eti şişmesi, son derece rahatsız edici bir his uyandırmakta ve günlük yaşamı olumsuz etkilemektedir. Bu belirtiler görülmeye başladığında, Periondontoloji kliniğine gidilmeli, diş eti hastalıkları uzmanlarından tedavi alınmalıdır. Diş eti şişmesi tedavisi için öncelikle belirtileri ortaya çıkan etken incelenir. Tedaviye karar verilmesi için kullandığınız ilaçlar veya vitamin eksikliğiniz varsa doktorunuzla paylaşmalısınız.
Sorunun kaynağı anlaşıldıktan sonra tedavisi oldukça kolaydır. Diş taşlarının temizlenmesi, antibiyotik kullanımı, gerekli görüldüğünde vitamin takviyesi gibi yollar izlenir. Hijyen eksikliği sebebiyle ortaya çıkmışsa, hijyene dikkat edildiğinde ortadan kalkması mümkündür. Tedavi yöntemlerinin tamamı, uzman hekimlerin muayene sonrasında karar vermesi gereken yollardır.
Diş eti şişmesine evde müdahale edilmesi, kendiliğinden geçmesini bekleme, sağlıklı çözüm yolları değildir. Şişme sebebi ile son derece hassas olan diş etine bilinçsiz müdahale edilmesi, iltihabın yayılması ve ilerlemesi ile sonuçlanabilir. Eğer 1 haftadan uzun süre bu sorunları yaşıyorsanız, mutlaka uzman kontrolünden geçmelisiniz.
Diş bakımının aksatılması, enfeksiyon gibi sebeplerle ortaya çıkan diş eti şişmesi durumu farklı yollarla tedavi edilir. Sebep olan faktöre göre ilaç kullanılabilir veya diş taşı temizliği yapılır. Diş etinde meydana gelen kabarma, sadece iltihap kaynaklı değildir. Bilinçsiz bir şekilde ilaç kullanılması tavsiye edilmez ve gerekli görüldüğü takdirde antibiyotik verilir. Diş taşı kaynaklı bir şişmeye ilaç kullanmanın herhangi bir faydası yoktur. Bu durumda sadece detertraj olarak adlandırılan tartar temizliği yapılmalıdır.
1- Diş Eti Neden Şişer Nasıl Geçer?
Diş eti, tartar, enfeksiyon, hijyen problemi gibi sebeplerle şişer. Geçmesi için bir süre yumuşak gıdaların tüketilmesi, ağız bakımına daha fazla özen gösterilmesi gerekir. 1 hafta kadar ettiğinde ise mutlaka diş eti hastalıkları uzmanlarına gidilmelidir.
2- Diş Eti Şişmesi için Ne Yapılmalı?
Dişlerinizi düzenli olarak fırçalamanız ve diş ipi ile temizlemeniz gerekir. Tuzlu su ile gargara yapmak şişliği ve ağrıyı bir süre hafifletebilir. Daha kaliteli bir diş macunu kullanmak, beslenme alışkanlıklarını değiştirmek de önemlidir.
3- Diş Eti Büyümesi Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti şişmesi, uzmanlara göre kaynak bir hastalık olmamakla birlikte farklı hastalıkların belirtisidir. Bu nedenle öncelikle sebep olan faktör ortaya çıkarılır. İltihap, tartar oluşumu gibi sebeplerine göre tedavi yoluna karar verilir. Tek bir sebebi olmadığı gibi tedavi süreçleri de farklılık gösterir. Genellikle ilaç kullanımı ve tartar temizliği ile kısa sürede tedavi edilir.
